تحقیق بهاي تمام شده توليد برق در واحدهای گازي و سيکل ترکيبي نیروگاه شریعتی مشهد

 برق به عنوان صنعت زيربنايي در فرايند توسعه اقتصادي کشور و ايجاد زيرساخت‌هاي توسعه نقشي ارزنده و اساسي دارد که بستر لازم را براي پويايي و رشد کشور در زمينه‌هاي گوناگون اقتصادي، صنعتي، فرهنگي و اجتماعي فراهم مي‌سازد. از اينرو حرکت مستمر کشور در مسير توسعه اقتصادي و ارتقاء سطح رفاه اجتماعي، تلاش مداومي در افزايش ظرفيت‌هاي توليد، انتقال و توزيع انرژي برق را طلب مي‌کند. پيشرفت سريع و شگرف فن­آوري‌ها همراه با افزايش روزافزون رقابت در بازارهاي مختلف اقتصادي جهاني، مديران را ناگزير به توليد محصولات با کيفيت و در عين حال با بهاي تمام شده کمتر به منظور رقابت در بازار نموده است. حسابداري يکي از ابزارهاي کارآمدي است که رسيدن به اهداف فوق را ممکن ساخته و در خدمت پيشرفت فن‌آوری و توسعه اقتصادي و اجتماعي جوامع مختلف قرار گرفته است. امروزه پيشرفت­هاي علمي و فني در قالب واحدهاي گسترده و پيچيده اقتصادي همراه با تنوع روزافزون محصولات، نياز به اطلاعات مالي را در مراحل مختلف تصميم­گيري افزايش داده است. در صنعت برق، با توجه به عدم امکان ذخيره­سازي انرژي الکتريکي در سطح وسيع و همچنين وجود روش‌هاي مختلف توليد، وظيفه تعيين بهاي تمام شده توليد برق در هر يک از اين روش‌ها يکي از مهمترين نيازهاي اطلاعاتي جهت برنامه­ريزي توليد است.
در ايران با عنايت به وجود بازار رقابتي عرضه برق، حضور رقبا در بازارهاي داخلي و خارجي و همچنين سياست وزارت نيرو در ايجاد بازار برق جهت خريد برق به کمترين قيمت، ممکن ضرورت تعيين بهاي تمام شده برق را توجيه مي‌نمايد. از اينرو تعيين بهاي تمام شده برق، يکي از ضروري‌ترين اهداف مديران وزارت نيرو گشته است. گام اول در تعيين بهاي تمام شده برق مصرفي، محاسبه بهاي تمام شده برق توليدي در نيروگاه­ها است. بدين منظور بکارگيري تکنيک‌هاي حسابداري مديريت، حسابداري صنعتي و سيستم مديريت هزينه جهت شرکت‌هاي مديريت توليد برق ضروري است.
اهميت موضوع:
تاريخچه صنعت برق نمايانگر يک قرن تلاش دست اندرکاران در جهت توسعه کمي و کيفي اين صنعت است که از جمله مي‌توان پي‌ريزي بازار برق، خصوصي سازي و ايجاد فضاي رقابتي، تنوع در سبد توليد، بهره‌گيري از انرژي‌هاي جديد و توجه به مسايل زيست محيطي، افزايش بهره‌وري، مديريت مصرف، مهندسي ارزش، بهينه‌سازي تاسيسات موجود و … را نام برد.
در اين بين تنوع بخشي به منابع توليد انرژي الکتريکي و توسعه بهره‌برداري از انرژي‌هاي تجديدپذير از اقدامات مهمي است که در راس امور قرار دارد. از اينرو لازم است بهاي تمام شده برق توليدي توسط منابع مختلف انرژي تعيين گردد تا بتواند به عنوان ابزار تصميم‌گيري مديران براي برنامه‌ريزي در جهت رسيدن به اهداف از پيش تعيين شده و نظارت و کنترل بر آنها استفاده شود.
بدين ترتيب مديران با تجزيه و تحليل بهاي تمام شده توليد برق مي‌توانند در مورد بهاي فروش، ميزان توليد، کيفيت توليد، ايجاد تغيير در خطوط توليد، بکارگيري روش‌هاي جديد توليد و … تصميم‌گيري نمايند. بديهي است اثربخشي چنين تصميماتي به صحت، دقت و کارايي نظام حسابداري بهاي تمام شده وابسته است.
هدف تحقيق:
التزام صنعت برق در اجراي اصل 44 قانون اساسي در خصوص واگذاري بخش عمده‌اي از فعاليت‌ها به بخش غيردولتي و ايجاد فضاي مناسب براي حضور فعال‌تر بخش خصوصي، انجام تحقيقات در مورد بهاي تمام شده توليد برق در نيروگاه‌ها را توجيه مي‌نمايد.
هدف اصلي اين تحقيق تعيين بهاي تمام شده هر مگاوات ساعت برق توليدي در واحدهاي نيروگاهي گازي و سيکل ترکيبي است که به صورت مورد پژوهي به بررسي نيروگاه شريعتي مشهد طي سال‌هاي 1382 تا 1384 اختصاص دارد.
عمليات نصب اين نيروگاه از سال 1361 شروع و بتدريج در اواخر سال 1365 با 6 واحد گازي 25 مگاواتي (F5 ) راه‌اندازي و مورد بهره­برداري قرار گرفت. عمليات نصب بخش توربين­هاي گازي واحد سيکل ترکيبي از سال 1371 شروع و نهايتاً در سال 1373 به بهره­برداري رسيد.
پيشينه تحقيق
تاکنون در زمينه تعيين بهاي تمام شده توليد برق در محدوده برق منطقه­اي خراسان پژوهشي انجام نشده و پژوهش­هايي که به طور غيرمستقيم با اين موضوع در ارتباط هستند با توجه به تقدم زماني به شرح زير است:
در سال 1379 تحقيقي تحت عنوان “قيمت تمام شده يک کيلووات ساعت انرژي در نيروگاه فارس و کازرون” توسط گروهي از متخصصين شرکت برق منطقه­اي فارس انجام شد که چهار سال به طول انجاميد و نهايتاً قيمت تمام شده هر کيلو وات ساعت برق توليدي با توجه به نوع سوخت آن (گاز طبيعي يا گازوييل) به تفکيک هزينه‌هاي ثابت و متغير به شرح جدول زير تعيين گرديد...